Wormen preventie en behandeling
Een paard zonder wormen bestaat niet!
Ziekteverschijnselen
- Slechte conditie, ruige vacht, traag verharen
- Verminderde of toegenomen eetlust
- Koliek (buikpijn)
- Bloedarmoede (geeft bleke slijmvliezen)
- Diarree of verstopping
- Gestoorde, vertraagde groei
Infectieroute
De opname van de eieren of larven gebeurt voor 90% op de weide en voor 10% op stal. Op die manier komen de eieren of larven in de darmen van het paard terecht. Daar groeien deze verder uit tot volwassen wormen die op hun beurt zorgen voor nieuwe eieren. Deze eieren komen via de mest opnieuw terug in de omgeving en zo is de cirkel rond. Het is dus van groot belang om deze vicieuze cirkel te doorbreken en het gevaar op besmetting te verminderen.
Soorten wormen
Parasieten die voorkomen bij het veulen
Spoelworm (Parascaris equorum)
- Bij dieren jonger dan 1 jaar
- Larven migreren t.h.v. lever en longen
- Neusvloei, hoesten
- Volwassen wormen veroorzaken slechte groei
- Soms in mest te zien als witte wormen van enkele centimeters lang
Behandeling:
1e keuze: ivermectine
2e keuze: benzimidazole, pyrantel, febantel
Veulenworm (Strongyloides westeri)
- Merrie is reservoir; besmetting via de melk
- Via de huid kunnen larven ook het veulen binnendringen, voornamelijk bij veulens die op stal staan
- Jeuk bij binnendringen larven
- Diarree 2 à 3 weken na geboorte
Behandeling: Op de weide zetten + ivermectine op leeftijd van 2 weken
Parasieten die voorkomen bij paarden op de weide
Kleine strongyliden (cyathostominae)
- Dit zijn de belangrijkste!
- Komen zowel in winter als in zomer voor
- Larven kunnen in winter overleven op de wei
- In de rustfase kunnen de larven in de darmwand ‘ontsnappen’ aan de ontworming
- Larven die ‘wakker worden uit deze rustfase’ veroorzaken vermagering, chronische diarree die soms de dood tot gevolg kan hebben (vnl. in winter)
- De larven zijn zichtbaar in de mest als kleine rode wormpjes van 0,5 cm in de lente
- Er moet 2 jaar gewacht worden als de weide besmet is
Behandeling:
1e keuze: moxidectine
2e keuze: ivermectine
Bloedwormen (strongylus vulgaris)
Ontsteking van de wand van de slagader van het achterbeen; hierdoor vormen er klonters waardoor er te weinig doorstroming komt zodat het paard na een inspanning begint te manken.
Behandeling:
1e keuze: moxidectine
2e keuze: ivermectine
Larven van de paardenhorzel – maagworm (Gasterophilus intestinalis)
- Eieren op poten en manen worden opgelikt
- Op deze manier komen de wormen in de maag terecht
- Conditieverlies en geeuwen
- Wormen zijn zichtbaar in de mest in de lente of na een ontworming als dikke, bruine geribbelde maden
Behandeling:
Febantel + metrifonaat, mebendazole + trichlorfon
Niet voor drachtige paarden!
Haarworm (Trichostrongylus axei)
Maagontsteking, geeuwen
Behandeling:
Febantel + metrifonaat, mebendazole + trichlorfon
Niet voor drachtige paarden!
Lintworm (Anaplocephala perfoliata)
- Hechten zich als ‘trossen’ vast in dunne en blinde darm
- Paarden krijgen hierdoor koliek
- Deze wormen zijn zelden te zien in de mest: het zijn langwerpige, platte, witte wormen
Behandeling:
Pyrantel
Parasieten die voorkomen bij paarden op stal
Aarsmade (Oxyuris equi)
Eieren bevinden zich rond de anus, paard begint te schuren en krijgt rattenstaart
Behandeling:
Moxidectine, pyrantel
Een diagnose kan gesteld worden d.m.v.
- Symptomen
- Mestonderzoek: zowel eieren als larven en worm
- Bloedonderzoek
Controle:
Zonder weidegang:
Hygiëne (1x per week), 2 behandelingen per jaar
Extensieve weidegang (niet in België):
Hygiëne, 2 behandelingen per jaar per jaar, rotatie
Intensieve weidegang
VEULEN:
Op leeftijd van 14 dagen ontwormen, daarna om de 8 weken ontwormen met ivermectine
VANAF 1 JAAR:
Moxidectine: om de 3 maanden + 1x per jaar dubbele dosis pyrantel, praziquantel in augustus
OF
Ivermectine: om de 2 maanden + 1x per jaar dubbele dosis pyrantel, praziquantel
Goed om te weten:
Het is niet meer nodig om van ontwormingsproduct af te wisselen. Belangrijk is om het advies van uw dierenarts te vragen welk product te gebruiken om geen resistentie te ontwikkelen.